Nội dung
Trung tâm gia sư Biên Hòa thấy rằng phong cách nghệ thuật viết truyện ngắn của Thạch Lam bao giờ cũng vậy, luôn im đậm giọng điệu tâm tình thủ thỉ, thiết tha. Văn phong của ông tựa như những lời giãy bày, tâm sự giản dị, nhẹ nhàng, trong sáng với âm hưởng buồn man mác. Người đọc không thấy trong sáng tác của Thạch Lam "cái mỉa mai cay độc đến dằn dữ của Vũ Trọng Phụng, cái khinh bạc lạnh lùng của Nguyễn Tuân hay cái chất triết lí và cay đắng đến nấc nghẹn của Nam Cao." (Ngô Hương Giang)
"Nó là thứ ngôn ngữ bình dân, nó tự nhiên như người ta đang trò truyện với nhau, đang hát và đang kể cho nhau nghe khúc đoạn trữ tình về bài ca những số phận nghèo khổ đến đáng thương." (Phan Cự Đệ)
Âm điệu chung của văn chương Thạch Lam là nỗi buồn nhẹ nhàng, man mác: "Chiều, chiều rồi. Một chiều em ả như ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ bay vào." (Hai đứa trẻ); "Họ biết rằng bác Lê không về nữa...Họ thấy một cảm giác lo sợ đè nén lấy tâm can họ, những người ở lại, những người con sống mà cái nghèo khổ cứ đeo đuổi mãi không dứt." (Nhà mẹ Lê) Âm điệu buồn của Thạch Lam rất riêng. Nó "không bi thảm như Nam Cao, không dữ dội như Vũ Trọng Phụng, không tuyệt vọng như Nhất Linh, Khái Hưng... Thạch Lam buồn mà đẹp, buồn nhẹ nhàng nhưng dây dứt, ám ảnh khôn nguôi về thân phận làm người" (Hà Văn Đức) Câu văn giàu hình ảnh, nhạc điệu. Từ nhiều cảm xúc, cảm giác. Nghệ thuật miêu tả tâm trạng chú trọng những biến thái tinh vi của hồn người. Nghệ thuật tả cảnh đơn giản nhưng có sức khái quát cao. Chi tiết bình bị, gợi cảm, gần gũi. Cảnh vật có hồn riêng, thấm đượm cảm xúc. Thủ pháp tương phản quen thuộc của bút pháp lãng mạn được vận dụng sáng tạo và linh hoạt.
Bóng tối mênh mông bao la lấp áp và bao trùm ánh sáng như cuộc sống nghèo khó, nhàm chán đang bủa vây những con người nơi đây. Về không gian nghệ thuật, không phải là không gian mở theo chiều hành động của nhân vật như trong sáng tác của Vũ Trọng Phụng, cũng không phải không gian đóng cữu trong những ngôi nhà đồ sộ như trong sáng tác của Nguyễn Công Hoan mà có chiều hướng co lại như sự o ép của cuộc sống giành cho những số phận nghèo.
Không gian trong "Hai đứa trẻ" thu hẹp dần từ bầu trời đến gian hàng hai chị em, góc chợ đã tàn, rồi ga xép và cuối cùng là cái chõng tre. Thời gian vận động theo hướng tàn lụi, là thời gian của thức đo để nhân vật suy tư: chiều đếm đem khuya, rồi kết thúc là thời gian của chuyến tàu đêm (Hai đứa trẻ); thời gian cuối cùng là "buổi chiều vừa xuống" (Trong bóng tối buổi chiều)... Kết cấu vòng tròn tạo nên sự bế tắc quẩn quanh: cảnh nghèo đeo bám, từ thế hệ mẹ sang thế hệ con (Nhà mẹ Lê); cảnh quanh năm vất vả, hết cho em lại cho chồng, quanh năm trong bóng (Cô hàng xén)... Tóm lại, văn phong Thạch Lam nhỏ nhẹ, gần gũi như âm thanh của cuộc sống thường ngày, là lời tâm tình chân thực, đầy xúc động.
HOA TIÊU
Tham khảo từ khóa tìm kiếm bài viết từ google :
Xem thêm: giá trị hồn thơ Nguyễn Bính