Gia sư Biên Hòa nói về cách răn dạy vợ con của Nguyễn Trãi

Trần Lai

Từ xưa đến nay, những đạo hiếu, lễ nghĩa đã đi vào thơ văn rất phổ biến như một lẽ thường tình. Dù nó mang hơi hướng trang trọng, cổ điển hay bình dân thì đều có những nét đẹp chung là răn dạy con người ta sống sao cho phải đạo.

Gia sư tại Biên Hòa cho rằng Nguyễn Trãi cũng là một trong số những người viết về đề tài này, ông viết:

“ Nhân thong thả lựa vần quốc ngữ

Làm bài ca dạy vợ, nhủ con”

Thơ văn rất dễ đi vào lòng người, nó không quá khô khan, không giáo điều, thế nhưng cũng làm cho người ta thấm thía, suy nghĩ:

“Lời ăn nết ở cho khôn

Chớ nên đa quá, đa ngôn chút nào”

gia-su-bien-hoa-neu-cach-day-vo-con-cua-nguyen-trai

Gia sư ở Biên Hòa cho rằng điều quan trọng đầu tiên của con người nói chung và vợ con ông nói riêng đó chính là lời ăn tiếng nói.

Ông cho rằng không nên nói quá nhiều, nói quá nhiều thì năng lỗi, nói ít, những hãy nói những lời khôn ngoan. Xưa ông bà ta cũng đã có câu :

“Lời nói chẳng mất tiền mua

Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”

Điều thứ hai chính là trinh tiết của người phụ nữ đã có chồng, chữ trinh đối với người con gái là quan trọng, nhưng chữ trinh đối với người phụ nữ đã có chồng lại càng quan trọng hơn, phải là người phụ nữ chuyên chính, một lòng thờ chồng, đừng có vì những lời ong bướm trêu ghẹo ngoài kia mà đánh mất chính mình, trở thành người hư hỏng, không những ảnh hưởng tới mình mà còn tới thanh danh gia đình. Ngược lại những phụ nữ đoan chính dạy dỗ được con cái ngoan hiền lại được gia đình, xã hội coi nể:

“ Con hiền cha mẹ an tâm

Một nhà khen ngợi, nghìn năm bia truyền”

Ông cũng khuyên vợ con đừng dính vào những thứ phù phiếm như rượu, thuốc lào, cờ bạc, tổ tôm,.. mà tan cửa nát nhà, không đường cứu vãn.

Ông răn buôn bán chớ có xảo trá, đi tới nơi, về tới chốn bởi việc nhà còn nhiều, đừng có ngồi lê mach lẻo lại mang tiếng thị phi, lại phải quản coi người làm, tránh có việc bất minh xảy ra thì một mất mười ngờ, làm ảnh hưởng tình cảm tôi tớ.

Ông bà ta cũng bảo “cái răng cái tóc là vóc con người”, ăn mặc thì nên đẹp đẽ, gọn gàng, chớ có lượt thà lượt thượt, không những không đẹp mà cũng chẳng hay ho gì. Giàu có chớ ngạo mạn, nghèo khó chớ nản lòng, bởi không ai giàu ba họ, không ai khó ba đời, phải biết phấn đấu, cố gắng trong cuộc sống mà không làm mất đi cốt cách của mình. Là phận làm con, những ngày giỗ Tết phải lo lắng khói hương đủ đầy, chớ nên vắng nhà mà có lỗi với ơn trên.

Dạy kèm Biên Hòa nhận thấy qua những câu thơ mộc mà dễ hiểu, Nguyễn Trãi đã thổi hồn vào đấy những lời răn dạy tuy cũ mà mới, tuy nghiêm mà phải đạo lý lẽ khiến cho ai đọc vào cũng phải tự soi bong mình trong ấy.

Tham khảo từ khóa tìm kiếm bài viết từ google :

Bài thơ dạy con của Nguyễn Trãi

Gia Huấn ca pdf

Vì sao Nguyễn Trãi về ở ẩn ở Côn Sơn

Sự nghiệp văn học của Nguyễn Trãi

Một số nhận định về Nguyễn Trãi

Công lao của Nguyễn Trãi

Ngồi xuống đây anh nói vợ nghe

Nguyễn Trãi là người như thế nào

Xem thêm: thờ cúng theo quan điểm của Nguyễn Trãi

Tôi là Trần Lai hiện đang là Co-Founder của Gia Sư Minh Trí. Trong blog của mình tôi chia sẻ các phương pháp học tập hiệu quả, các bài văn hay, thông tin về tác giả, tác phẩm để quý thầy cô, quý phụ huynh và các em học sinh tham khảo. Hi vọng sẽ giúp ích cho quý độc giả

Trần Lai

Các bài viết khác...